рдбреЗрд▓реА  рдХрд░рдВрдЯ рдЕрдлреЗрдпрд░ MCQ , 16 рдлрд░рд╡рд░реА 2021

рдбेрд▓ी рдХрд░ंрдЯ рдЕрдлेрдпрд░ MCQ , 16 рдлрд░рд╡рд░ी 2021

 1. 11 рд╡ां рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХрд╣ाँ рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा ? 

( a ) рдмिрд╣ाрд░ 

( b ) рдЧुрдЬрд░ाрдд 

(c ) рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди 

(d ) рдкрд╢्рдЪिрдо рдмंрдЧाрд▓

2.  рднाрд░рдд рдХा рдкрд╣рд▓ा рдкूрд░्рдг рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдХ्рд░ूрдЬ рдЯрд░्рдоिрдирд▓ рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै?

( a ) рдХेрд░рд▓ 

( b ) рдкрд╢्рдЪिрдо рдмंрдЧाрд▓ 

( c ) рддрдоिрд▓рдиाрдбु 

(d ) рдЖрди्рдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢

3. рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें 550 рдоिрд▓िрдпрди рд╡рд░्рд╖ рдкुрд░ाрдиे рдЬाрдирд╡рд░ рдбिрдХिрдирд╕ोрдиिрдпा ( Dickinsonia ) рдХा рдЬीрд╡ाрд╢्рдо рдХрд╣ाँ рдкाрдпा рдЧрдпा рд╣ै ? 

( a ) рднीрдордмेрдЯрдХा 

( b ) рдЗंрджौрд░ 

( c ) рдоैрд╕ूрд░ 

( d ) рд░ाрдЬрдЧीрд░

4. International Childhood Cancer Day рдХрдм рдордиाрдпा рдЬाрддा рд╣ै ? 

( a ) 13 рдлрд░рд╡рд░ी 

( b ) 14 рдлрд░рд╡рд░ी 

( c ) 15 рдлрд░рд╡рд░ी 

( d ) 16 рдлрд░рд╡рд░ी

5. рдкूрд░्рд╡ рдХेрди्рдж्рд░ीрдп рдоंрдд्рд░ी рд╕्рд╡ . рд╕ुрд╖рдоा рд╕्рд╡рд░ाрдЬ рдХी рдк्рд░рддिрдоा рдордз्рдп рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдХрд╣ाँ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпे рдЬाрдиे рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी рдЧрдИ рд╣ै ? 

( a ) рд╕ाрдЧрд░ 

( b ) рд░ाрдпрд╕ेрди 

( c ) рдЧुрдиा 

( d ) рд╡िрджिрд╢ा

6. рдЯ्рд░ाрдпрд▓ рдмेрд╕िрд╕ рдкрд░ рднाрд░рдд рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдПрдпрд░ рдк्рдпूрд░ीрдлाрдпрд░ рдХрд╣ाँ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा ? 

( a ) рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी 

( b ) рдЪेрди्рдирдИ 

( c ) рдЪंрдбीрдЧрдв़ 

( d ) рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж

7. рдЦрдмрд░ों рдоें рд░рд╣ा Institute of Cost Accountants of India ( ICAI ) рд╣ै ?

( a ) рд╡ैрдзाрдиिрдХ рдиिрдХाрдп 

( b ) рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рдиिрдХाрдп 

( c ) рдЧैрд░ - рд▓ाрднрдХाрд░ी рд╕ंрдЧрдарди 

( d ) рдЧैрд░ - рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ंрдЧрдарди

8. 26 рд╡ें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХ्рд▓ाрдЗрдоेрдЯ рдЪेंрдЬ рдХॉрди्рдл्рд░ेंрд╕ рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдХौрди рд╣ैं ? 

( a ) рд░िрдж्рдзिрдоा рдкाрдг्рдбेрдп 

( b ) рдЗрд╕рд░ा рд╣िрд░्рд╕ी 

( c ) рдЖрд▓ोрдХ рд╢рд░्рдоा 

( d ) рдк्рд░рдЬ्рдЮा рд╕िрди्рд╣ा

9. рдЕंрдбрд░ -14 рдпूрдиिрд╡рд░्рд╕рд▓ рдЯेрдиिрд╕ рд░ेрдЯिंрдЧ рд░ैंрдХिंрдЧ рдоें рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рдиंрдмрд░ 1 рдЦिрд▓ाрдб़ी рдХौрди рдмрди рдЧрдпा рд╣ै ? 

( a ) рдЬीрд▓ рджेрд╕ाрдИ 

( b ) рдоाрдирд╕ рдзाрдордиे 

( c ) рдХोрд░ी рдЧौрдл 

( d ) рдорд╣рдХ рдЬैрди

10. рдХрд▓ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдЪिрдд्рддौрд░ा рдЭीрд▓ рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдп рдХी рдЖрдзाрд░рд╢िрд▓ा рд░рдЦेंрдЧे । рдпрд╣ рдЭीрд▓ рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдХिрд╕ рдЬिрд▓े рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै ? 

( a ) рдмрд╕्рддी 

( b ) рдмрд╣рд░ाрдЗрдЪ 

( c )рдЧोंрдбा 

( d ) рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी

Q1 Ans (d)

 11 рд╡ाँ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдкрд╢्рдЪिрдо рдмंрдЧाрд▓ рдоें рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै 14 рдлрд░рд╡рд░ी рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ рдпрд╣ рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ 28 рдлрд░рд╡рд░ी рддрдХ рдордиाрдпा рдЬाрдПрдЧा рдпрд╣ рдкрд╢्рдЪिрдо рдмंрдЧाрд▓ рдоें рддीрди рдЬрдЧрд╣ों - рдХूрдЪрдмिрд╣ाрд░ , рджाрд░्рдЬिрд▓िंрдЧ рдПрд╡ं рдоुрд░्рд╢ीрджाрдмाрдж рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдпрд╣ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ рд╣ै рдЗрд╕ рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд 2015 рдоें рд╣ुрдИ рдеी

Q2. Ans (a)

рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рд╢्рд░ी рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдиे рдХेрд░рд▓ рдоें рднाрд░рдд рдХे рдкрд╣рд▓े рдкूрд░्рдг рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдХ्рд░ूрдЬ рдЯрд░्рдоिрдирд▓ рдХा рдЙрдж्рдШाрдЯрди рдХिрдпा рдЗрд╕ рдЯрд░्рдоिрдирд▓ рдХा рдиाрдо ' рд╕ाрдЧрд░िрдХा ' рд╣ै рдпрд╣ рдХोрдЪ्рдЪी рдмंрджрд░рдЧाрд╣ рдкрд░ рд╕्рдеिрдд рд╣ै рдЗрд╕рдоें рд╕рднी рдЕрдд्рдпाрдзुрдиिрдХ рд╕ुрд╡िрдзाрдПँ рд╣ैं рдЗрд╕рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें ₹ 25.72 рдХрд░ोрдб़ рдХा рдЦрд░्рдЪ рдЖрдпा рд╣ै рдЬाрдирдХाрд░ों рдХे рдоुрддाрдмिрдХ рдЗрд╕рд╕े рдкрд░्рдпрдЯрди рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рдоिрд▓ेрдЧा рдПрд╡ं рдпрд╣ рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕ृрдЬрди рдоें рдЕрд╣рдо рднूрдоिрдХा рдиिрднाрдПрдЧा 

Q3. Ans (a)

рдмीрддे рджिрдиों рд╢ोрдзрдХрд░्рддाрдУं рдиे 550 рд╡рд░्рд╖ рдоिрд▓िрдпрди рдкुрд░ाрдиे рдЬाрдирд╡рд░ Dickinsonia рдХे рддीрди рдЬीрд╡ाрд╢्рдо рдкाрдпे рд╣ैं рдпрд╣ рдЬीрд╡ाрд╢्рдо рднीрдордмेрдЯрдХा рд░ॉрдХ рд╢ेрд▓्рдЯрд░्рд╕ рдоें рдкाрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдпрд╣ рд╢ोрдз рдЧोंрдбрд╡ाрдиा рд░िрд╕рд░्рдЪ рдиाрдордХ рдПрдХ рдкрдд्рд░िрдХा рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै рдЗрд╕ рдЬीрд╡ाрд╢्рдо рдХो рднीрдордмेрдЯрдХा рдХा auditorium cave рдоें рджेрдЦा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рднीрдордмेрдЯрдХा рдХी рдЧुрдлाрдПँ рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ैं рдЗрд╕ рдЧुрдлा рдХी рдкेंрдЯिंрдЧ рд▓рдЧрднрдЧ 30,000 рд╕ाрд▓ рдкुрд░ाрдиी рд╣ै рдЧौрд░рддрд▓рдм рд╣ै рдХि рднीрдордмेрдЯрдХा рд░ॉрдХ рд╢ेрд▓्рдЯрд░्рд╕ рдпूрдиेрд╕्рдХो рдХे рд╡िрд╢्рд╡ рдзрд░ोрд╣рд░ рд╕्рдерд▓ рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै

Q4. Ans (c)

рд╣рд░ рд╕ाрд▓ 15 рдлрд░рд╡рд░ी рдХो International Childhood Cancer Day рдордиाрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЗрд╕рдХा рдордХрд╕рдж рд╣ै рдЪाрдЗрд▓्рдбрд╣ुрдб рдХैंрд╕рд░ рдХे рдк्рд░рддि рд▓ोрдЧों рдоें рдЬाрдЧрд░ुрдХрддा рдлैрд▓ाрдиा рд╡िрд╢्рд╡ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ंрдЧрдарди рдиे 2018 рдоें GICC рдпाрдиी Global Initiative for Childhood Cancer рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा рдеा рдЗрд╕ рдкрд╣рд▓ рдХा рдордХрд╕рдж 2030 рддрдХ рдХैंрд╕рд░ рд╕े рдкीрдб़िрдд рдХрдо рд╕े рдХрдо 60 % рдмрдЪ्рдЪों рдХो рдЬीрд╡िрдд рд░рдЦрдиा рд╣ै

Q5. Ans (d)

рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рд╢्рд░ी рд╢िрд╡рд░ाрдЬ рдЪौрд╣ाрди рдиे рдШोрд╖рдгा рдХी рдХि рд╡िрджिрд╢ा рдХे рдЯाрдЙрди рд╣ॉрд▓ рдоें рд╢्рд░ीрдорддी рд╕ुрд╖рдоा рд╕्рд╡рд░ाрдЬ рдХी рдк्рд░рддिрдоा рд╕्рдеाрдкिрдд рдХी рдЬाрдПрдЧी рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдиे рд╕्рд╡ . рд╢्рд░ीрдорддी рд╕ुрд╖рдоा рд╕्рд╡рд░ाрдЬ рдХी рдЬрдпंрддी рдкрд░ рдпрд╣ рдШोрд╖рдгा рдХी рдЖрдкрдХो рдмрддा рджें рдХि рд╕ुрд╖рдоा рд╕्рд╡рд░ाрдЬ рд╡िрджिрд╢ा рд░ाрдпрд╕ेрди рд╕ंрд╕рджीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╕े рд╕ांрд╕рдж рд░рд╣ी рдеीं

Q6. Ans (c)

рдЯ्рд░ाрдпрд▓ рдмेрд╕िрд╕ рдкрд░ рджेрд╢ рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдПрдпрд░ рдк्рдпूрд░ीрдлाрдпрд░ рдЪंрдбीрдЧрдв़ рдоें рд▓рдЧाрдпा рдЬाрдПрдЧा рдпрд╣ рдЖрд╕ - рдкाрд╕ рдХे рдХрдо - рд╕े - рдХрдо 1 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рддрдХ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рд╣рд╡ा рдХो рдк्рдпूрд░ीрдлाрдИ рдХрд░ेрдЧा рдпрд╣ рдПрдпрд░ рдХ्рд╡ाрд▓िрдЯी рдЗंрдбेрдХ्рд╕ рднी рдмрддाрдпेрдЧा рдпрд╣ рдк्рдпूрд░ीрдлाрдпрд░ рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░िрд╕िрдЯी рдХे рдЬрд░िрдпे рдЪрд▓ेрдЧा

Q7. Ans (a)

ICAI рдпाрдиी Institute Of Cost Accountants of India рдХा рдиाрдо рдмрджрд▓рдиे рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рджрд░рдЕрд╕рд▓ рдХेрди्рдж्рд░ीрдп рд╡िрдд्рдд рдоंрдд्рд░ी рдиे рдЗрд╕рдХा рдиाрдо рдмрджрд▓рдХрд░ Institute of Cost and Management Accountants рд░рдЦрдиे рдХा рд╡िрдЪाрд░ рд░рдЦा рд╣ै рдЗрд╕рдХे рдиाрдо рдмрджрд▓рдиे рдХे рдкीрдЫे рдХा рдХाрд░рдг рдпрд╣ рдмрддाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдХि рджुрдиिрдпा рднрд░ рдоें рд▓ोрдЧ рдРрд╕ी рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдХो Cost and Management Accountants рдХे рдиाрдо рд╕े рд╣ी рдЬाрдирддे рд╣ैं рдпрд╣ рд╕ंрд╕्рдеा рд╕ंрд╕рджीрдп рдХाрдиूрди рдХे рддрд╣рдд рдмрдиाрдИ рдЧрдИ рд╣ै рдЗрд╕ीрд▓िрдпे рдпрд╣ рдПрдХ рд╡ैрдзाрдиिрдХ рдиिрдХाрдп ICAI рдХा рдордХрд╕рдж рджेрд╢ рдоें Cost and Management Accountany рдХे рдк्рд░ोрдлेрд╢рди рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрдиा рдПрд╡ं рд░ेрдЧुрд▓ेрдЯ рдХрд░рдиा рд╣ै

Q8. Ans (c)

26 рд╡ें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХ्рд▓ाрдЗрдоेрдЯ рдЪेंрдЬ рдХॉрди्рдл्рд░ेंрд╕ рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдЖрд▓ोрдХ рд╢рд░्рдоा рд╣ैं рдЖрд▓ोрдХ рд╢рд░्рдоा рдЬрд▓рд╡ाрдпु рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХे рдоुрдж्рджे рдкрд░ рднाрд░рддीрдп рдиेрддाрдУं рд╕े рдмाрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджो рджिрд╡рд╕ीрдп рджौрд░े рдкрд░ рднाрд░рдд рдЖрдпे рд╣ैं рд╡рд╣ рднाрд░рдд рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдоंрдд्рд░िрдпों рдПрд╡ं рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рдФрд░ рд╕िрд╡िрд▓ рд╕ोрд╕ाрдЗрдЯी рдХे рд▓ोрдЧों рд╕े рдоिрд▓ेंрдЧे рдЬिрд╕рдХा рдордХрд╕рдж рднाрд░рдд рдФрд░ рдпूрдиाрдЗрдЯेрдб рдХिंрдЧрдбрдо рдХे рдмीрдЪ рдХ्рд▓ाрдЗрдоेрдЯ рдкाрд░्рдЯрдирд░рд╢िрдк рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиा рдФрд░ рдЗрд╕ рд╕ाрд▓ рдХे рдЕंрдд рдоें рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े 26 рд╡ें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХ्рд▓ाрдЗрдоेрдЯ рдЪेंрдЬ рдХॉрди्рдл्рд░ेंрд╕ рдХी рддैрдпाрд░ी рдХрд░рдиा рд╣ै 26 рд╡ें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХ्рд▓ाрдЗрдоेрдЯ рдЪेंрдЬ рдХॉрди्рдл्рд░ेंрд╕ рдХा рдЖрдпोрдЬрди рд╕्рдХॉрдЯрд▓ैंрдб рдХे рдЧ्рд▓ाрд╕рдЧो рдоें рд╣ोрдЧा

Q9. Ans (b)

рдкुрдгे рдХे рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдоाрдирд╕ рдзाрдордиे рдЕंрдбрд░ -14 рдпूрдиिрд╡рд░्рд╕рд▓ рдЯेрдиिрд╕ рд░ेрдЯिंрдЧ рд░ैंрдХिंрдЧ рдоें рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдиंрдмрд░ 1 рдЦिрд▓ाрдб़ी рдмрди рдЧрдпे рд╣ैं рдпूрдиिрд╡рд░्рд╕рд▓ рдЯेрдиिрд╕ рд░ेрдЯिंрдЧ 16 рдкॉрдЗंрдЯ рдЧ्рд▓ोрдмрд▓ рдЯेрдиिрд╕ рд░ेрдЯिंрдЧ рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╣ै рд╡рд░्рддрдоाрди рдоाрдирд╕ рдзाрдордиे рдХे рдЗрд╕ рд░ेрдЯिंрдЧ рдоें 11.36 рдкॉрдЗंрдЯ рд╣ैं

Q10. Ans (b)

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рд╢्рд░ी рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдоोрджी рдХрд▓ рдпाрдиी 16 рдлрд░рд╡рд░ी рдХो ' рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд╕ुрд╣ेрд▓рджेрд╡ рд╕्рдоाрд░рдХ ' рдФрд░ рдЪिрдд्рддौрд░ा рдЭीрд▓ ' рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдп рдХी рд╡ीрдбिрдпो рдХॉрди्рдл्рд░ेंрд╕िंрдЧ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╢िрд▓ाрди्рдпाрд╕ рдХрд░ेंрдЧे рдпрд╣ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд╕ुрд╣ेрд▓рджेрд╡ рдХी рдЬрдпंрддी рдХे рдоौрдХे рдкрд░ рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдмрд╣рд░ाрдЗрдЪ рдЬिрд▓े рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдЗрд╕ рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рдоें рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд╕ुрд╣ेрд▓рджेрд╡ рдХी рдПрдХ рдШोрдб़े рдкрд░ рд╕рд╡ाрд░ рдк्рд░рддिрдоा рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा , рдХैрдлेрдЯेрд░िрдпा , рдЕрддिрдеि рдЧृрд╣ рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪों рдХे рдкाрд░्рдХ рдЬैрд╕ी рдЕрд▓рдЧ - рдЕрд▓рдЧ рдкрд░्рдпрдЯрдХ рд╕ुрд╡िрдзाрдУं рдХो рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдЪिрдд्рддौрд░ा рдЭीрд▓ рдмрд╣рд░ाрдЗрдЪ рдЬिрд▓े рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै












 рднрд╛рд░рдд рдиреЗ рд╕реАрд░рд┐рдпрд╛ рдХреЛ 2000 рдореАрдЯреНрд░рд┐рдХ рдЯрди рдЪрд╛рд╡рд▓ рднреЗрдВрдЯ рдХрд┐рдП

рднाрд░рдд рдиे рд╕ीрд░िрдпा рдХो 2000 рдоीрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рдЪाрд╡рд▓ рднेंрдЯ рдХिрдП

 рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдордз्рдп рдкूрд░्рд╡ рдХे рджेрд╢ों рдХे рд╕ाрде рдЦाрдж्рдп рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ीрд░िрдпा рдХो 2000 рдоीрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рдЪाрд╡рд▓ рдЙрдкрд╣ाрд░ рдоें рджिрдпा। 

рдк्рд░рдоुрдЦ рдмिंрджु 

  • рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХे рдПрдХ рдмрдпाрди рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि 1000 рдоीрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рдЪाрд╡рд▓ рдХी рдкрд╣рд▓ी рднेंрдЯ рд╕ीрд░िрдпा рдХो рд╕ौंрдк рджी рдЧрдИ рд╣ै।
  • рдЦेрдк рд╣िрдлрдЬ़ुрд░ рд░рд╣рдоाрди рдиे рд╕ौंрдкी рдеी рдЬो рд╕ीрд░िрдпा рдоें рднाрд░рдд рдХे рд░ाрдЬрджूрдд рд╣ैं।
  • рд╕ीрд░िрдпा рдХी рдУрд░ рд╕े, рдЦेрдк рд╣ुрд╕ैрди рдордЦрд▓ौрдл рдХो рдоिрд▓ी рдеी рдЬो рд╕्рдеाрдиीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдоंрдд्рд░ी рдФрд░ рд╕ुрдк्рд░ीрдо рд░िрд▓ीрдл рдХрдоेрдЯी рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рд╣ैं।
  • рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдиे рдЖрдЧे рдХрд╣ा рдХि, рд╢ेрд╖ 1000 рдоीрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рдХी рдЦेрдк 18 рдлрд░рд╡рд░ी рдХो рд╕ीрд░िрдпा рдкрд╣ुंрдЪ рдЬाрдПрдЧी।
  • рд╕ीрд░िрдпा рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рддрд░рдл рд╕े рдЖрдкाрддрдХाрд▓ीрди рдоाрдирд╡ीрдп рд╕рд╣ाрдпрддा рдХे рдЕрдиुрд░ोрдз рдХे рдмाрдж рднाрд░рдд рд╕ीрд░िрдпा рдХो рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै।

рднाрд░рдд-рд╕ीрд░िрдпा рд╕ंрдмंрдз

  • рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдиे рдХрд╣ा рдХि; рднाрд░рдд рд╣рдоेрд╢ा рд╕ीрд░िрдпा рдХे рд▓ोрдЧों рдХे рд╕ाрде рдПрдХрдЬुрдЯрддा рдоें рдЦрдб़ा рд░рд╣ा рд╣ै। рд╕ीрд░िрдпा рдоें рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдХ्рд╖рдорддा рдиिрд░्рдоाрдг рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рджोрдиों рджेрд╢ों рдХे рдмीрдЪ рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рд╕ंрдмंрдз рдЬाрд░ी рд░рд╣े। рдпрд╣ рджेрд╢ рдоें рдЖंрддрд░िрдХ рд╕ंрдШрд░्рд╖ों рдХे рджौрд░ाрди рднी рдЬाрд░ी рд░рд╣ा।

  • рднाрд░рдд рдиे рдЬुрд▓ाрдИ 2020 рдоें рд╕ीрд░िрдпा рдХो COVID рд╕рд╣ाрдпрддा рдХे рд░ूрдк рдоें 10 рдоीрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рджрд╡ाрдПँ рднेंрдЯ рдХीं।
  • рднाрд░рдд рдиे рдЬрдирд╡рд░ी 2020 рдоें рджрдоिрд╢्рдХ рдоें рдХृрдд्рд░िрдо рдЕंрдЧ рдлिрдЯрдоेंрдЯ рдХैंрдк рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХिрдпा рдеा। рд╢िрд╡िрд░ рдоें 500 рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕ीрд░िрдпाрдИ рд▓ोрдЧों рдХो рдлाрдпрджा рд╣ुрдЖ рдеा। рдЗрд╕ рд╢िрд╡िрд░ рдХा рдЖрдпोрдЬрди рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдиे рднрдЧрд╡ाрди рдорд╣ाрд╡ीрд░ рд╡िрдХрд▓ांрдЧ рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕рдоिрддि рдХे рд╕ाрде рдоिрд▓рдХрд░ рдХिрдпा рдеा।
  •  рд╡рд░्рд╖ 2018-2019 рдФрд░ 2019-2020 рдХे рджौрд░ाрди, рднाрд░рддीрдп рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдоें рд╕्рдиाрддрдХ, рдкрд░ाрд╕्рдиाрддрдХ рдФрд░ рдкोрд╕्рдЯ-рдбॉрдХ्рдЯрд░рд▓ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдоों рдХो рдЖрдЧे рдмрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд▓рдЧрднрдЧ 1000 рд╕ीрд░िрдпाрдИ рдЫाрдд्рд░ों рдХो рдЫाрдд्рд░рд╡ृрдд्рддि рдк्рд░рджाрди рдХी рдЧрдИ।
  • рднाрд░рдд рджрдоिрд╢्рдХ рдоें рд╕ूрдЪрдиा рдк्рд░ौрдж्рдпोрдЧिрдХी рдХे рд▓िрдП рдиेрдХ्рд╕्рдЯрдЬेрди рд╕ेंрдЯрд░ рднी рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЕрднी рд╕े рддैрдпाрд░ी рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджी рдЧрдИ рд╣ै।

рдЬреВрдЯ рдмреАрдЬ рд╡рд┐рддрд░рдг рдпреЛрдЬрдирд╛ рд╢реБрд░реВ

рдЬूрдЯ рдмीрдЬ рд╡िрддрд░рдг рдпोрдЬрдиा рд╢ुрд░ू

рдХेंрдж्рд░ीрдп рдХрдкрдб़ा рдоंрдд्рд░ी рд╕्рдоृрддि рдИрд░ाрдиी рдиे 15 рдлрд░рд╡рд░ी 2021 рдХो  рдЬूрдЯ рдмीрдЬ рд╡िрддрд░рдг рдпोрдЬрдиा рд╢ुрд░ू рдХी рд╣ै।

 рдк्рд░рдоुрдЦ рдмिंрджु 

  • рд╡ाрдгिрдЬ्рдпिрдХ рдЬूрдЯ рдмीрдЬ рд╡िрддрд░рдг рдпोрдЬрдиा рдХो рднाрд░рддीрдп рдЬूрдЯ рдиिрдЧрдо рдФрд░ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдмीрдЬ рдиिрдЧрдо рдХे рдмीрдЪ рдПрдХ рд╕рдордЭौрддा рдЬ्рдЮाрдкрди (рдПрдордУрдпू)  рд╕े рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рдЧрдпा। 
  • рд╡рд░्рд╖ 2021-22 рдоें 1 рд╣рдЬाрд░ рдоीрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рдк्рд░рдоाрдгिрдд рдЬूрдЯ рдХे рдмीрдЬ рдХे рд╡िрддрд░рдг рдХे рд▓िрдП рд╡рд░्рд╖ 2020 рдоें рд╕рдордЭौрддा рдЬ्рдЮाрдкрди рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХिрдП рдЧрдП рдеे।
  • рдХेंрдж्рд░ीрдп рдоंрдд्рд░ी рдиे рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा рдХि рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рджेрд╢ рдоें рдЬूрдЯ рдХे рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдорджрдж рдХे рд▓िрдП  рди्рдпूрдирддрдо рд╕рдорд░्рдерди рдоूрд▓्рдп (MSP) рднी рдмрдв़ाрдпा рд╣ै।
  • рдкिрдЫрд▓े 6 рд╡рд░्рд╖ों рдХी рдЕрд╡рдзि рдоें рдПрдордПрд╕рдкी рдоें рд▓рдЧрднрдЧ 76 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХी рд╡ृрдж्рдзि рд╣ुрдИ рд╣ै।
  • рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें, рд╡िрдд्рдд рд╡рд░्рд╖ 2020-21 рдоें рдЬूрдЯ рдХे рд▓िрдП рдПрдордПрд╕рдкी 4 рд╣рдЬाрд░ 225 рд░ुрдкрдпे рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ै। рд╡рд░्рд╖ 2014-15 рдоें 2 рд╣рдЬाрд░ 400 рдХे рдПрдордПрд╕рдкी рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рдпрд╣ рдХीрдордд рджोрдЧुрдиी рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।
  • рдХрдкрдб़ा рдоंрдд्рд░ी рдиे рдпрд╣ рднी рдХрд╣ा рдХि рдЬूрдЯ рдХे рдмीрдЬ рдХा рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдЙрдд्рдкाрджрдХ  рдкूрд░े рджेрд╢ рдоें рд▓рдЧрднрдЧ 5 рд▓ाрдЦ рдЬूрдЯ рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдЖрдп рдмрдв़ाрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ेрдЧा।

рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпे рдЧрдП рд╡िрдХाрд╕

рдХрдкрдб़ा рдоंрдд्рд░ी рдиे рдпрд╣ рднी рдХрд╣ा рдХि рдХृрд╖ि рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдФрд░ рдХрдкрдб़ा рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рджोрдиों рдЬूрдЯ рдХे рдмрдв़рддे рдХिрд╕ाрдиों рдХो рдЕрдкрдиा рд╕рдорд░्рдерди рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рддाрд▓рдоेрд▓ рдмрдв़ा рд░рд╣े рд╣ैं। рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें, рдХेंрдж्рд░ рдиे рдЬूрдЯ рд╕ाрдордЧ्рд░ी рдоें рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдкैрдХेрдЬिंрдЧ рдХा рдиिрд░्рдгрдп рд▓िрдпा। рдЗрд╕ рдХрджрдо рд╕े 4 рд▓ाрдЦ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдХिрд╕ाрдиों рдХो рд▓ाрдн рд╣ोрдЧा। рдпрд╣ рд▓рдЧрднрдЧ 40 рд▓ाрдЦ рдХृрд╖ि-рдЖрдзाрд░िрдд рдШрд░ों рдоें рднी рдорджрдж рдХрд░ेрдЧा। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЧ्рд░ाрдоीрдг рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдЧाрд░ंрдЯी рдЕрдзिрдиिрдпрдо (MGNREGA) рдХे рддрд╣рдд рдЬूрдЯ-рд░िрдЯेрдиिंрдЧ рдЯैंрдХों рдХी рдЦुрджाрдИ рдХो рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдХрджрдо рд╕े рдХिрд╕ाрдиों рдХे рд▓िрдП 46 рд▓ाрдЦ рджिрди рдХा рдХाрдо рдмреЭाрдиे рдоें рдорджрдж рдоिрд▓ेрдЧी।


рдЬूрдЯ рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै ?

рдпрд╣ рдПрдХ рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдлाрдЗрдмрд░ рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рд╕ुрдирд╣рд░ा, рдоुрд▓ाрдпрдо, рд▓ंрдмा рдФрд░ рд░ेрд╢рдоी рдЪрдордХ рд╣ोрддी рд╣ै। рдЬूрдЯ рд╕рдмрд╕े рд╕рд╕्рддा рдлाрдЗрдмрд░ рд╣ै рдЬिрд╕े рдкौрдзे рдХे рддрдиे рдХी рдд्рд╡рдЪा рд╕े рдиिрдХрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬूрдЯ рдХो рдЧोрд▓्рдбрди рдлाрдЗрдмрд░ рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рднाрд░рдд рдоें рд╕्рд╡рд░्рдг рдлाрдЗрдмрд░ рдХ्рд░ांрддि рдЬूрдЯ рдЙрдд्рдкाрджрди рд╕े рдЬुрдб़ी рд╣ै। рдЬूрдЯ рдЙрдж्рдпोрдЧ рднाрд░рдд рдХे рд╕рдмрд╕े рдкुрд░ाрдиे рдХрдкрдб़ा рдЙрдж्рдпोрдЧों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै рдЬो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдпा рдЕрдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рд░ूрдк рд╕े рд▓ोрдЧों рдХा рдПрдХ рдмрдб़ा рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै

рд░реВрд╕ рдиреЗ Cargo Ship рдХреЛ рдЕрдВрддрд░реНрд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░реАрдп рдЕрдВрддрд░рд┐рдХреНрд╖ рд╕реНрдЯреЗрд╢рди рдореЗрдВ рд▓реЙрдиреНрдЪ рдХрд┐рдпрд╛

рд░ूрд╕ рдиे Cargo Ship рдХो рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕्рдЯेрд╢рди рдоें рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा

 14  рдлрд░рд╡рд░ी, 2021 рдХो  рд░ूрд╕ рдиे рдПрдХ рдирдИ рддрд░рд╣  рдХे рдХाрд░्рдЧो рдЬрд╣ाрдЬ рдХो рдХрдХ्рд╖ा (Orbit) рдоें рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा। рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕्рдЯेрд╢рди (рдЖрдИрдПрд╕рдПрд╕) рдоें рд╕ाрдд рдЪाрд▓рдХ рджрд▓ рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдХो рдоाрд▓ рдкрд╣ुंрдЪाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рдХाрд░्рдЧो рдЬрд╣ाрдЬ рдХो рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा।


рдк्рд░рдоुрдЦ рдмिंрджु 

  •  рд░ूрд╕ рдХी рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдПрдЬेंрд╕ी рд░ोрд╕्рдХोрд╕рдоोрд╕ рдиे рдк्рд░ोрдЧ्рд░ेрд╕ рдПрдордПрд╕ -16 рдХाрд░्рдЧो рдЬрд╣ाрдЬ рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा। рдЗрд╕े рдк्рд░рдЧрддि 77 рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।
  • рдЗрд╕ рдоाрд▓рд╡ाрд╣рдХ рдЬрд╣ाрдЬ рдХो рдХрдЬाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рдмैрдХोрдиूрд░ рдХोрд╕्рдоोрдб्рд░ोрдо рдХी рд╕ाрдЗрдЯ 31 рд╕े рд╕ोрдпूрдЬ рд░ॉрдХेрдЯ рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдХे рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा рдЧрдпा।
  • рдпрд╣ рдоाрд▓рд╡ाрд╣рдХ рдЬрд╣ाрдЬ 15 рдлрд░рд╡рд░ी, 2021 рдХो рдЖрдИрдПрд╕рдПрд╕ рдкрд╣ुंрдЪेрдЧा।
  • рдпрд╣  рд▓рдЧрднрдЧ 2,460 рдХिрд▓ोрдЧ्рд░ाрдо рдХाрд░्рдЧो рдФрд░ рдЖрдкूрд░्рддि рд▓े рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдЗрд╕рдоें 1,400 рдХिрд▓ोрдЧ्рд░ाрдо рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдФрд░ рдЪाрд▓рдХ рджрд▓ рдХी рдЖрдкूрд░्рддि рдЬैрд╕े рдХि рднोрдЬрди рдФрд░ рдХрдкрдб़े рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।


рд╕ोрдпूрдЬ рд░ॉрдХेрдЯ (Soyuz rocket)

рдпрд╣ 152-рдлुрдЯ рд▓ंрдмा рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рд╡ाрд╣рди рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рддीрди рдЪрд░рдг рд╣ैं। рд░ॉрдХेрдЯ рдЖрдИрдПрд╕рдПрд╕ рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪрдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдЙрдд्рддрд░-рдкूрд░्рд╡ी рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрд╡рдХ्рд░ рдХी рдУрд░ рдмрдв़ेрдЧा। рд░ॉрдХेрдЯ рдХे рджूрд╕рд░े рдЪрд░рдг рдЬिрд╕े рдХोрд░ рд╕्рдЯेрдЬ рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै,  рдПрдХ RD-108A рдЗंрдЬрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рджूрд╕рд░े рдЪрд░рдг рдХो рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рдбिрдЬ़ाрдЗрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдЖрд░рдбी -0110 рдЗंрдЬрди рдиाрдордХ рд░ॉрдХेрдЯ рдХे рддीрд╕рд░े рдЪрд░рдг рдоें рдЬाрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рд▓рдЧрднрдЧ рддीрди рдоिрдирдЯ рддрдХ рдлाрдпрд░िंрдЧ рдЬाрд░ी рд░рдЦрддा рд╣ै।


рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕्рдЯेрд╢рди (ISS)

рдпрд╣ рдПрдХ рдоॉрдб्рдпूрд▓рд░ рд╕्рдкेрд╕ рд╕्рдЯेрд╢рди рдпा рд░рд╣рдиे рдпोрдЧ्рдп рдХृрдд्рд░िрдо рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рд╣ै। рдЗрд╕े  рдкृрде्рд╡ी рдХी рдХрдХ्рд╖ा рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рдПрдХ рдмрд╣ुрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕рд╣рдпोрдЧी рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рдкांрдЪ рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдПрдЬेंрд╕िрдпों рдХी рднाрдЧीрджाрд░ी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै, рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рд╕े рдиाрд╕ा, рд░ूрд╕ рд╕े рд░ोрд╕्рдХोрд╕्рдоोрд╕, рдЬाрдкाрди рд╕े рдЬेрдПрдХ्рд╕рдП, рдпूрд░ोрдк рд╕े рдИрдПрд╕рдП рдФрд░ рдХрдиाрдбा рд╕े рд╕ीрдПрд╕рдП। рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рдиीрддिрдпों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджेрд╢ों рдХे рдмीрдЪ рдЕंрддрд░ рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ंрдзिрдпों рдФрд░ рд╕рдордЭौрддों рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं। рд╕्рдЯेрд╢рди рдХो рджो рднाрдЧों рдоें рдмांрдЯा рдЧрдпा рд╣ै। рдкрд╣рд▓ा рднाрдЧ рд░ूрд╕ी рдСрд░्рдмिрдЯрд▓ рд╕ेрдЧрдоेंрдЯ (рдЖрд░рдУрдПрд╕) рд╣ै рдЬो рд░ूрд╕ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рд╣ै рдФрд░ рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рдСрд░्рдмिрдЯрд▓ рд╕ेрдЧрдоेंрдЯ (рдпूрдПрд╕рдУрдПрд╕) рдХा рджूрд╕рд░ा рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै рдЬो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрди्рдп рджेрд╢ों рдХे рд╕ाрде рдоिрд▓рдХрд░ рдЪрд▓ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै।

рдорд╣рд╛рддреНрдорд╛ рдЧрд╛рдВрдзреА рд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░реАрдп рдлреИрд▓реЛрд╢рд┐рдк (MGNF) рдХрд╛рд░реНрдпрдХреНрд░рдо рд╢реБрд░реВ

рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдлैрд▓ोрд╢िрдк (MGNF) рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рд╢ुрд░ू

 рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдЙрдж्рдпрдоिрддा рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп (Ministry of Skill Development and Entrepreneurship) рдиे рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рднाрд░рдд рдХे рд╕рднी рдЬिрд▓ों рдоें рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдлैрд▓ोрд╢िрдк (MGNF) рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рд╣ै।


рдк्рд░рдоुрдЦ рдмिंрджु 

  • рдпрд╣ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдкрд╣рд▓े 69 рдЬिрд▓ों рдоें рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा।
  • рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдлैрд▓ोрд╢िрдк рдХे рддрд╣рдд рдЕрдз्рдпेрддाрдУं (research student) рдХो рд╢ैрдХ्рд╖рдгिрдХ рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮрддा рдФрд░ рддрдХрдиीрдХी рдпोрдЧ्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧी।
  • рдпрд╣ рд╢ोрдз рдЫाрдд्рд░ рдХो рдЬिрд▓ा рдХौрд╢рд▓ рд╕рдоिрддिрдпों (District Skills Committees) рд╕े рдЬुрдб़рдиे рдоें рднी рдорджрдж рдХрд░ेрдЧा।
  • рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдиे рдХेрд░рд▓ рдЗंрд╕्рдЯीрдЯ्рдпूрдЯ рдСрдл рд▓ोрдХрд▓ рдПрдбрдоिрдиिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХे рд╕ाрде рднी рд╣ाрде рдоिрд▓ाрдпा рд╣ै рддाрдХि рддрдоिрд▓рдиाрдбु, рдХेрд░рд▓, рдкुрдбुрдЪेрд░ी рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖рдж्рд╡ीрдк рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рдЬिрд▓ा рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХे рд▓िрдП рдХ्рд╖рдорддा рдиिрд░्рдоाрдг рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдоों рдХा рд╕ंрдЪाрд▓рди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХे।
  • рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдиे рдЗрд╕ рдмाрдд рдкрд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдбाрд▓ा рдХि, рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХे рд╣ाрд▓िрдпा рд▓ॉрди्рдЪ рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде IITs, IIM, KILA рдФрд░ GIZ-IGVET рдХे рд╕ाрде SANKALP рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд рдЗрд╕ рдлेрд▓ोрд╢िрдк рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рд╕े рдЬिрд▓ों рдХो рд╕рд╢рдХ्рдд рдмрдиाрдиे рдоें рдорджрдж рдоिрд▓ेрдЧी рдФрд░ рдоांрдЧ рдХो рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдоिрд▓ेрдЧी।

SANKALP рдпोрдЬрдиा 

SANKALP рдпोрдЬрдиा "рдЖрдЬीрд╡िрдХा рд╕ंрд╡рд░्рдзрди рдХे рд▓िрдП рдХौрд╢рд▓ рдФрд░ рдЬ्рдЮाрди рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा" рдЕрдзिрдЧ्рд░рд╣рдг рдХे рд▓िрдП рд╣ै। рдЗрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХो рд╡िрд╢्рд╡ рдмैंрдХ рдЛрдг рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░рджाрди рдХी рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдЬिрд▓ा рдХौрд╢рд▓ рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдФрд░ рдЬिрд▓ा рдХौрд╢рд▓ рд╕рдоिрддिрдпों (рдбीрдПрд╕рд╕ी) рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рд╢ुрд░ू рдХी рдЧрдИ рдеी।


рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдлैрд▓ोрд╢िрдк (MGNF) рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо

рдПрдордЬीрдПрдирдПрдл рджो рд╕ाрд▓ рдХा рдлेрд▓ोрд╢िрдк рдк्рд░ोрдЧ्рд░ाрдо рд╣ै। рдЗрд╕े рдЬिрд▓ा рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдЗрд╕े SANKALP рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд рдбिрдЬाрдЗрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХे рддрд╣рдд, рд╢ोрдз рдЫाрдд्рд░ (research student) рдХो рджाрдЦिрд▓ा рд▓ेрдиे рдХे рд▓िрдП 21 рд╕े 30 рд╡рд░्рд╖ рдХे рдмीрдЪ рдХी рдЖрдпु рд╣ोрдиी рдЪाрд╣िрдП।